Εφηβική φωνή: ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ «ΣΧΟΛΕΙΟ-ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ»

Η ζωή είναι γεμάτη ιστορίες με ανθρώπους που πρωταγωνιστούν σε αυτές.Μαθητές της Γ Γυμνασίου του 1^ου Γυμνασίου Χαλκηδόνας παρουσιάζουν τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις των οικογενειών τους, γράφουν για τους σταθμούς που γεμίζουν γεύση τη ζωή τους κι έτσι μας ταξιδεύουν σε διαφορετικές περιοχές, σε διαφορετικές χώρες. Το φαγητό είναι το όχημα με το οποίο ταξιδεύουμε στις παλιές εποχές, όπου συναντιούνται η χαρά με τη λύπη, το γέλιο με το δάκρυ.Η εργασία των μαθητών μας έχει στοιχεία κοινωνιολογίας, λαογραφίας, έχει θρησκευτικές αναφορές και διατροφικές παραδόσεις. Με πολύ σεβασμό σας παρουσιάζουμε το υλικό αυτό.

Στον Πόντο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έβαζαν ένα μεταλλικό δίσκο κοντά στο εικονοστάσι και άναβαν τρία κεριά.Με την αλλαγή της ώρας έκοβαν τη βασιλόπιτα.Λίγο πριν ξημερώσει πήγαιναν στη βρύση του χωριού να πάρουν το καλαντόνερο και εκαλάντιαζαν(δώριζαν) το πηγάδι με φαγώσιμα.Με το καλαντόνερο ράντιζαν τα δωμάτια του σπιτιού, τον στάβλο με τα ζώα, τα αμπάρια με τα τρόφιμα και τα βαρέλια με το κρασί.Στο εικονοστάσι τοποθετούσαν ένα κλαδί δάφνης ή ελιάς.

Ένα άλλο έθιμο ήταν το έθιμο της «κοσάρας» που πραγματοποιούνταν την ημέρα του γάμου, όταν ο γαμπρός πήγαινε να πάρει τη νύφη(νυφόπαρμαν).Στην πόρτα του σπιτιού της στεκόταν μια θεία και κρατούσε βρασμένη κότα πάνω σε δίσκο. Για να πάρουν τη νύφη, ο κουμπάρος έπρεπε να αγοράσει ό,τι του πρόσφεραν στον δίσκο .Μετά από παζάρια έδινε ό,τι του ζητούσαν.

Πισία: Ετοιμάζουμε ζύμη με ένα κιλό αλεύρι,μια κουταλιά της σούπας λάδι,μια τσιμπιά αλάτι,πενήντα γραμμάρια φρέσκια μαγιά και όσο νερό χρειαστεί.Αφήνουμε τη ζύμη να φουσκώσει και μετά κάνουμε πιτούλες με τα χέρια μας και τις τηγανίζουμε σε καυτό λάδι.Σερβίρουμε με μέλι ή ζάχαρη.

Βαρένικα:Με 380 γρ. αλεύρι και 230γρ. νερό και μια τσιμπιά αλάτι ετοιμάζουμε ζύμη.Ανοίγουμε φύλλο, κόβουμε σε στρογγυλά κομμάτια και γεμίζουμε με τυρί ή μυζήθρα δίνοντας το σχήμα του μισοφέγγαρου.Βράζουμε νερό με λίγο αλάτι, τοποθετούμε τα βαρένικα και τα βράζουμε μέχρι να ανέβουν στην επιφάνεια. Τα στραγγίζουμε και τα περιχύνουμε με καυτό βούτυρο.

Στη Θράκη υπήρχε το έθιμο της Χριστόκλουρας. Τη ζύμωναν και την έφτιαχναν κεντητή οι γυναίκες.Τα κεντήματα αναπαριστούσαν πρόβατα, άλογα και άλλα στοιχεία της καθημερινότητάς τους.Την έτρωγαν το βράδυ της Παραμονής των Χριστουγέννων συνήθως με μέλι.Στο θρακιώτικο τραπέζι το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων υπήρχαν εννέα διαφορετικά τρόφιμα.

Λαλαγγίτες:Με 500 γρ. αλεύρι, 15γρ μπέικιν, μια ξηρή μαγιά, ένα κ.γ. ζάχαρη, 2κ.γ. αλάτι και 750ml νερό ετοιμάζουμε ζύμη. Την αφήνουμε να φουσκώσει και μετά ρίχνουμε κουταλιές από το χυλό σε καυτό λάδι και τηγανίζουμε.

Αρμιά με χοιρινό κρέας: παραδοσιακό φαγητό της Ανατολικής Ρωμυλίας. Βράζουμε χοιρινό κρέας.Σε λάδι σωτάρουμε λάχανο τουρσί(αρμιά), προσθέτουμε το βρασμένο κρέας, πάπρικα γλυκιά,δύο κουταλιές σούπας ρύζι και ένα ποτήρι νερό και ψήνουμε στον φούρνο.

Τα Κόλιαντρα είναι ένα έθιμο που γιορταζόταν στα χωριά της Μακεδονίας. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, τα παιδιά μαζεύονταν σε παρέες και περνώντας από τα σπίτια τραγουδούσαν τα κάλαντα κρατώντας μία μαγκούρα που συμβόλιζε τα ραβδιά των βοσκών στο σπήλαιο της Γέννησης και έναν τρουβά. Χτυπούσαν τις πόρτες των σπιτιών και οι νοικοκυραίοι τους έδιναν κεράσματα. Το ίδιο βράδυ τα παλικάρια του χωριού πήγαιναν κρυφά στα σπίτια όπου υπήρχαν ανύπαντρες κοπέλες, έβγαζαν τις πόρτες από τις αυλές και τις άφηναν στην πλατεία του χωριού.

Οι Σαρακατσάνοι ονόμαζαν τον γάμο χαρά. Οι γάμοι γίνονταν με συνοικέσιο.Πριν τον γάμο,προηγούνταν ο αρραβώνας(σύβασμα).Γινόταν χωρίς την παρουσία των νέων με την ανταλλαγή ενός κόκκινου μαντηλιού που είχε επάνω το δαχτυλίδι. Αμέσως οριζόταν η ημέρα του γάμου.Προίκα οι Σαρακατσάνοι δε ζητούσαν,αφού γι αυτούς μετρούσε πάνω από όλα ο άνθρωπος.Πριν τον γάμο,έπιαναν τα προζύμια στο σπίτι του γαμπρού, για να ζυμώσουν την κουλούρα του γαμπρού.Χαρακτηριστικό είναι το τραγούδι:

Ανάχλιο, ανάχλιο είναι το νερό

Κι αφράτο το προζύμι

Κόρη ξανθιά το έπιανε

Με μάνα και πατέρα

Με αδέρφια με ξαδέρφια

Με θειάδες με λαλάδες

Σύμβολο και σήμα κατατεθέν του σαρακατσάνικου γάμου είναι ο φλάμπουρας, ο οποίος θεωρείται εξέλιξη του βυζαντινού λάβαρου. Το ράψιμο του Φλάμπουρα γινόταν από τον Μπράτιμο που ήταν κοντινός άνθρωπος του γαμπρού. Στο πάνω άκρο του Φλάμπουρα σχηματίζονταν σταυρός, στου οποίου τα τρία άκρα στερέωναν τρία μήλα, σύμβολο της γονιμότητας.

Χαρακτηριστικό της Σαρακατσάνικης διατροφής είναι οι πίτες. Η αντιπροσωπευτικότερη είναι η στριφτόπιτα. Με ένα κιλό αλεύρι μαλακό, ένα κουταλάκι αλάτι, ένα φλιτζάνι αγελαδινό βούτυρο, 800 γρ. τυρί φέτα και δύο ποτήρια νερό την ετοίμαζαν οι άξιες Σαρακατσάνες νοικοκυρές. Σε μπολ έβαζαν το νερό με το αλεύρι και το αλάτι. Ζύμωναν τα υλικά και στην συνέχεια έκοβαν την ζύμη σε έξι κομμάτια. Άνοιγαν σε φύλλο το κάθε κομμάτι ζύμης και έβαζαν βούτυρο και από πάνω έτριβαν την φέτα. Αυτό το έκαναν μέχρι να τελειώσουν τα υλικά. Στο τέλος ένωναν την πίτα διαγώνια και την γύριζαν ανάποδα. Την πίεζαν με τα δάχτυλα, ώστε να απλωθεί σε όλη την επιφάνεια του ταψιού, έβαζαν κομμάτια από βούτυρο και έψηναν στον φούρνο.

Στην Αλβανία συνήθιζαν να φτιάχνουν μπακλαβά για την πρωτοχρονιά και τον έτρωγαν το βράδυ της παραμονής, για να είναι γλυκιά η χρονιά που έρχεται. Ένα άλλο αγαπημένο γλυκό είναι το Τριλέτσε. Δημιουργήθηκε στην Λατινική Αμερική και η Αλβανία ήταν η πρώτη χώρα στα βαλκάνια που το υιοθέτησε. Είναι ένα παντεσπάνι εμποτισμένο σε μείγμα γάλακτος (εβαπορέ, συμπυκνωμένο γάλα και κρέμα γάλακτος) και γαρνιρισμένο με σαντιγί ή μαρέγκα.

Η Μπασμπούσα είναι ένα αραβικό κέικ με σιμιγδάλι και αμύγδαλο, παραλλαγή του Ελληνικού ραβανί, πολύ εύγευστο και εύκολο στην παρασκευή.

Τα καρυδάκια είναι ένα πολύ νόστιμο γλυκό από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και σας δίνουμε τα υλικά: 500 γρ. αλεύρι, 250 γρ. βούτυρο, 2 αυγά, 1 πρέζα αλάτι, 150 γρ. ζάχαρη, 1 βανίλια, 1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ και 450 γρ. καραμελωμένο συμπυκνωμένο γάλα.